مهدیه آمل

بررسی ابعاد جنگ رسانه‌ای دشمن در اغتشاشات اخیر سونامی دروغ و تحریف

 رهبر انقلاب اسلامی در دیدار بسیجیان، ضمن تأکید بر شناخت شیوه‌های دشمن، مهم‌ترین کار امروز دشمنان را جعل و دروغ‌پردازی خواندند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار مردم اصفهان نیز با اشاره به اغتشاشات اخیر فرمودند: «دشمن در رسانه‌ها لشکرسازی میکند؛ لشکرسازی کاذب، انبوه‌سازی دروغ. می‌بینید در رسانه‌های گوناگونِ دشمن، جوری وانمود میکند که آدم غافل و بی‌خبر تصوّر میکند که واقعاً یک خبری است؛ [در حالی که] واقع قضیّه این نیست. آنچه انبوه است، آنچه عظیم است، حضور مردم در خدمت انقلاب و در میدانهای انقلاب است؛ این بله، این خیلی عظیم است؛ امّا آن طرف نه.» ۱۴۰۱/۰۸/۲۸
رسانه KHAMENEI.IR به‌همین منظور به گفت‌وگو با دکتر اکبر نصراللهی، استاد علوم ارتباطات و رسانه پرداخته است. آقای نصراللهی اقدامات رسانه‌ای اخیر دشمن را یک سونامی بزرگ دروغ و تحریف علیه ایران توصیف می‌کند.

 دشمن در‌ اغتشاشات اخیر برنامه تهاجمی‌ای را کلید زد که‌ همه ابزارهای سخت و نرم را در آن به‌صورت ترکیبی مورد استفاده قرار داد. به عنوان یک استاد ارتباطات، دشمن از این هجوم رسانه‌ای، سیاسی و امنیتی چه هدف‌هایی را دنبال می‌کرد؟
 در ادبیات کلاسیک ارتباطات و رسانه، یکسری راهبردها و تاکتیک‌ها وجود دارند که عمری به قدمت حیات بشر دارند. از زمانی که انسان متولد شد و زندگی اجتماعی‌ خود را آغاز کرد از این راهبردها و تاکتیک‌ها برای انتقال بهتر پیام یا در شکل بد و غیراخلاقی آن، برای انحراف افکار عمومی و رسیدن به اهداف خود از طریق زیر پا گذاشتن اصول انسانی، اخلاقی و دینی استفاده می‌شود. یکی از این تاکتیک‌ها، تاکتیک دروغ است. این تاکتیک مثل تاکتیک ترس از ابتدای حیات بشر و شکل‌گیری زندگی اجتماعی با انسان‌ها‌ همراه بوده است. حتی حیوانات‌ هم  از تاکتیک ترس با تولید سرو صدا و یا برخی واکنش‌های دیگر استفاده می‌کنند تا از قلمروشان بدون درگیری فیزیکی، محافظت و یا به سایر اهداف خود برسند؛ در جوامع امروز‌ هم این تاکتیک وجود دارد.

در جامعه مدرن امروز، بسیاری از کشورها و قدرت‌های بزرگ برای آنکه بدون درگیری به اهداف‌شان برسند، سعی می‌کنند دیگران را با ترس و تهدید و مجموعه اقداماتی از این قبیل بدون صرف‌ هزینه‌های سخت و فیزیکی، از پیگیری اهداف خود منصرف کنند و خود به اهداف‌شان برسند. تاکتیک دروغ‌ هم از تاکتیک‌هایی است که بسیار کُهن بوده و همواره با بشر و زندگی اجتماعی همراه بوده است. از زمانی که رسانه‌های جدید و مدرن تأسیس شدند، نه‌ تنها تاکتیک دروغ، شایعه و ترس از بین نرفت، بلکه وسعت و شدت دروغ بیشتر و نوع اعمال و مفهوم آن متفاوت شده است به گونه‌ای که به  تعبیر رهبر انقلاب، در جوامع امروزی با «لشکرسازی کاذب و انبوه‌سازی دروغ» سروکار داریم.

دروغ در مفهوم جدید آن به‌این محدود نیست که صرفاً به‌ هر حرف خلاف واقع، اطلاق شود. حتی ممکن است حرفی راست باشد ولی بخشی از واقعیت باشد. امروز رسانه‌های جدید و کنش‌گران سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و مذهبی به‌گونه‌ای بخشی از واقعیت را برجسته و بزرگ می‌کنند که‌ تمام واقعیت دیده نشود یا‌ همه واقعیت گم شود؛ بنابراین دروغ به نظر من، ‌هرگونه اعمال و رفتاری است که باعث شود واقعیت، تحریف و مخاطب به‌جای آنکه به واقعیت ‌همان‌طور که هست پی ببرد، بخشی از واقعیت را کل واقعیت پندارد.

در حوادث اخیر، رسانه‌های غربی و فارسی‌زبان بخشی از واقعیت ایران و بخشی از اعتراضات و نارضایتی‌ها را به گونه‌ای برجسته‌سازی کردند که گویی کل کشور درگیر ماجرا و‌ در همه‌جای کشور درگیری است. درصورتی‌که واقعیت این بود که تعدادی از مردم در پی حادثه تلخ درگذشت یک دختر جوان، به اعتراض پرداختند. شکل اولیه این حوادث اعتراض بود، که حق ‌هر فرد بوده و در قانون اساسی‌ هم به رسمیت شناخته شده است.

اما دشمن چون مترصد فرصت بود قاعدتاً بیکار ننشست، چون کار دشمن دشمنی است، یعنی عجیب و غیرطبیعی نیست که دشمن دشمنی کند ولی آنچه عجیب است آن بود که این اعتراض، در زمان بسیار کوتاهی به اغتشاش و حمله به کل نظام و کل نهادهای حاکمیت تبدیل شد؛ این مسئله از این جنبه غیرطبیعی است. اعتراض طبیعی است ولی تبدیل اعتراض به اغتشاش در زمان کوتاه و تعمیم یک اشکال به کل نظام جمهوری اسلامی ایران غیرطبیعی است. دشمن‌ همین اعتراضات و اغتشاشات را به‌گونه‌ای بازنمایی و منتشر می‌کند که واقعاً‌ هرکس اگر مخاطب این رسانه‌ها و فضاهای مجازی وابسته به آنها باشد، فکر می‌کند در سراسر ایران درگیری و خشونت جریان دارد. درصورتی‌که واقعیت به این شکل نیست.

ویژه نامه جهاد تبیین

منبع : سایت بلاغ