مهدیه آمل

خط حزب‌الله ۳۶۱ | ایران قوی، نشانه است

شماره سیصد و شصت و یکم هفته‌نامه خط حزب‌الله با عنوان «ایران قوی، نشانه است» منتشر شد.

 خط حزب‌الله، در سخن‌هفته این شماره، دسیسه‌چینی آمریکا و رژیم صهیونیستی در برنامه‌ریزی اغتشاشات اخیر را بررسی کرده است.

 گزارش هفته این شماره خط حزب‌الله، با عنوان «پنج دهه جهاد برای وحدت» در آستانه میلاد پیامبر اعظم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم و آغاز هفته وحدت، راهبرد و جهاد پنجاه ساله حضرت آیت‌الله خامنه‌ای برای تقریب مذاهب اسلامی را مرور کرده است.

 شماره‌ این هفته خط حزب‌الله، به روح مطهر شهید امنیت، سردار سید حمیدرضا هاشمی تقدیم می‌شود.

لزوم آمادگی در برابر جنگ ترکیبی/ امنیت مهم‌ترین سرمایه اجتماعی است

به گزارش خبرنگار دفاعی امنیتی دفاع‌پرس، سردار سرلشکر پاسدار «محمد باقری» رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح در سیزدهمین جشنواره مالک اشتر نیرو‌های مسلح که در محل این ستاد برگزار شد، با اشاره به تأکید امام خامنه‌ای بر ارتقای توان رزمی نیرو‌های مسلح، اظهار داشت: طی روزهای گذشته دو مراسم بزرگ در سطح نیرو‌های مسلح با حضور فرمانده معظم کل قوا برگزار شده است که این توجه و عنایت از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی نسبت به نیرو‌های مسلح، جای تشکر و قدردانی دارد.

سرلشکر باقری با بیان اینکه فرمانده معظم کل قوا بعد از ۲ سال از شیوع ویروس کرونا در دو مراسم تقدیر از پیشکسوتان نیرو‌های مسلح و دانش‌آموختگی دانشجویان دانشگاه‌های نیرو‌های مسلح حضور یافتند، افزود: به‌حمدالله این توفیق حاصل شد تا در هر دو مراسم از فرمایشات و راهنمایی‌های ارزشمند فرمانده معظم کل قوا بهره‌مند شویم و امید است که همه ما بتوانیم با اجرای دقیق رهنمود‌های ایشان مسیر رشد و تعالی را طی کنیم و در محضر پروردگار، روسفید باشیم.

رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح در ادامه ضمن تبریک هفته فرماندهی انتظامی کل کشور گفت: با توجه به شرایط امنیتی که امروز کشور به واسطه توطئه دشمنان با آن مواجه شده است، جا دارد از خدمات و زحمات فرماندهان و کارکنان فراجا به جهت ایجاد نظم و امنیت در سراسر کشور تشکر کنیم و قطعاً این مجاهدت‌ها و تلاش‌ها در پیشگاه پروردگار ثبت و ماندگار خواهد شد.

وی با اشاره به وقایع اخیر و بروز ناامنی‌هایی در کشور، گفت: در روز‌های گذشته دشمنان به واسطه یک بهانه کوچک، توطئه و فتنه بزرگی را علیه انقلاب اسلامی رقم زدند تا مسیر پیشرفت کشور را کند و ناهموار کنند؛ اما ملت بزرگ ایران با درک عمیق و بصیرت نافذ به میدان آمد و پشتیانی خود را از نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در برابر توطئه‌گران استکباری اعلام کردند.

سردار باقری اضافه کرد: البته دشمنان با ابهام‌افکنی و دروغ‌پردازی در بستر فضای مجازی، عده‌ای از جوانان و نوجوانان کشور را فریب دادند و این افراد فریب‌خورده ممکن است مسیر آشوبگری را با تهییج عناصر مزدور ادامه دهند که البته مسئولیت و مأموریت فرماندهی انتظامی کل کشور با همکاری سپاه و بسیج این است که با دقت کامل و با رعایت تمامی موازین، امنیت و آرامش کامل را به کشور بازگردانند تا کشور در سایه امنیت مسیر رشد و تعالی خود را طی کند.

رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح با بیان اینکه مهم‌ترین سرمایه و عامل پیشرفت هر سازمانی، نیرو و سرمایه انسانی آن سازمان و نهاد است، گفت: از این رو، فرماندهان ما باید تلاش کنند تا نیروی انسانی ضمن بهره‌وری عالی، هر روز بر توانمندی و ارتقای سطح کیفی‌اش افزوده شود.

وی تأکید کرد: فرماندهان نباید نسبت به وضعیت موجود قانع باشند. شایسته‌گزینی و شایسته‌سالاری و مراقبت نسبت به افزایش تخصص و مهارت کارکنان و همچنین استفاده از توانمندی و تخصص افراد و مدیریت مناسب این سرمایه عظیم قطعاً می‌تواند زمینه رشد بیشتر را فراهم کند.

سرلشکر باقری با بیان اینکه امروز فضای مجازی نسبت به گذشته جلوه بیشتری پیدا کرده است، افزود: اطلاعات کافی از فضای مجازی، سواد رسانه‌ای و مراقبت نسبت به آسیب‌های این فضا یکی از مهم‌ترین نکاتی است که باید به آن توجه شود. به‌طور قطع ارتقای آگاهی در این رابطه در مصون ماندن افراد از آسیب‌های این فضا می‌تواند کمک قابل توجهی داشته باشد؛ لذا تأکید می‌کنم که تمامی فرماندهان ما در سطوح مختلف نسبت به این موضوع حساسیت داشته باشند و با مسئولیت‌پذیری کامل در این رابطه حرکت کنند.

رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح تأکید کرد: مسئولان و فرماندهان ما باید نسبت به اتفاقاتی که امروز و یا در آینده در فضای مجازی رخ می‌دهد، درک و فهم عمیق داشته باشند و همچنین با احساس مسئولیت و بصیرت کافی خانواده‌ها، کارکنان و دیگر افراد جامعه را نیز نسبت به این فضا آگاه و در این رابطه روشنگرانه عمل کنند.

وی عنوان کرد: طبیعی است که به موازات پیشرفت روش‌ها و پیچیده‌تر شدن امکانات دشمنان برای ایجاد انحراف در جامعه، نیرو‌های مسلح ما در تمام سطوح نیاز به تعمیق در معنویات، دین‌شناسی و بصیرت سیاسی داشته باشند؛ لذا باید اذعان کرد که امروز با پیشرفت‌هایی که دشمنان در این مسیر داشته‌اند، دیگر روش‌های سنتی گذشته و انجام اقدامات تکراری و کم اثر پاسخگوی این وضعیت نیست و تعلل در این زمینه ممکن است که ما را دچار عقب‌ماندگی کند.

سردار باقری بیان کرد: تأکید می‌کنم علاوه بر مسئولیت اساسی که عزیزان ما در نمایندگی ولی فقیه در سپاه و روحانیت معظم عقیدتی سیاسی سازمان‌های نیرو‌های مسلح در تمامی سطوح بر عهده دارند، فرماندهان نیز از این مسئولیت مبرا نیستند؛ چرا که فرمانده‌هان، مأموریت‌های خود را با رزمندگانی می‌خواهند انجام دهند که روح، فکر و ذهن‌شان در معرض تهاجمات گوناگون فرهنگی، سیاسی و اعتقادی دشمنان قرار دارد؛ از این رو، باید نسبت به این موضوع کاملاً حساس و مراقب باشیم.

رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح افزود: آنچه که بیش از گفتن و تأکید کلامی در این رابطه تأثیرگذار است، رفتار و عمل ماست؛ به واقع نیرو‌ها و همکاران و رزمندگان تحت امر ما به رفتار، عمل و نحوه زندگی و سلوک ما بیشتر از گفته‌های ما توجه می‌کنند و تأثیر می‌پذیرند؛ لذا باید تلاش کنیم تا رفتار، منش، عمل و کردارمان راهنمای خوبی برای همکاران و همرزمان ما باشد.

وی ادامه داد: امروز دشمنان تلاش می‌کنند تا اولاً در میان مجموعه نیرو‌های مسلح و ثانیاً در میان مردم و نیرو‌های مسلح، تفرقه، اختلاف و دو دستگی ایجاد کنند؛ این در حالی است که به‌حمدالله در این رابطه روز به روز اخوت و برادری و هماهنگی و هم‌افزایی در میان نیرو‌های مسلح بیشتر و بهتر شده است؛ اما باید مراقب بود و نباید از هجمه‌های دشمن در این رابطه غفلت کرد.

به گزارش دفاع‌پرس، سرلشکر باقری عنوان کرد: امروز نیرو‌های مسلح یک ید واحده و یک مجموعه به هم پیوسته هستند که فقط رنگ لباس‌هایشان متفاوت است و همگی در راستای تأمین امنیت که مهم‌ترین سرمایه اجتماعی و زمینه‌ساز تحقق زیرساخت‌های اقتصادی است، گام برمی‌دارند.

وی با اشاره به تأکیدات مکرر فرمانده معظم کل قوا گفت: نگاه به پیامد‌ها و اثربخشی اقدامات و کسب نتایج قانع‌کننده در میادین باید مورد توجه فرماندهان نیرو‌های مسلح باشد؛ چراکه عملکرد مناسب و صحیح موجب حصول اطمینان و اثربخشی و فرآیندسازی در راستای کسب پیشرفت‌های بزرگتر خواهد شد.

رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح افزود: هر برنامه‌ریزی خط مشی و طرحی که داریم، باید در ورطه عمل نیز مراحل تکمیلی و روند رو به جلو را طی کند، در طول این فرآیند مورد بازرسی قرار گیرد و در نهایت نیز نتایج رضایت‌بخشی را در پی داشته باشد.

سردار باقری افزود: فرمانده معظم کل قوا بار‌ها بر ضرورت توجه بر تهدیدات ترکیبی تأکید کرده‌اند و به واقع نیز ما امروز با تهدیدات ترکیبی مواجه هستیم؛ تهدیدات نظامی، امنیتی، فرهنگی، تهدیدات نوظهور و بعضاً ناشناخته که به‌صورت همزمان و با ترکیب اندیشیده توسط دشمنان علیه ما بروز می‌کند و ما باید خود را برای چنین صحنه و تقابلی آماده کنیم؛ همچنین فرمانده معظم کل قوا فرمودند بازی جنگی که در این رابطه انجام می‌دهید، باید در جهت مقابله با جنگ ترکیبی باشد؛ که این کارِ فوق‌العاده سنگین و پیچیده بر عهده ما و سایر فرماندهان نیرو‌های مسلح است.

رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح با تأکید بر اهمیت آینده‌نگری و آینده‌پژوهی در حوزه تهدیدشناسی، گفت: تحقیقات و پژوهش‌های ما باید به گونه‌ای باشد که ما را در برابر تهدیدات آینده مجهز و آماده کند؛ چراکه هزینه‌های غافلگیری و نداشتن طرح و برنامه لازم، قابل توجه و سنگین است.

پیام  تسلیت رهبری انقلاب درپی درگذشت آقای سید رضا موید

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پیامی درگذشت شاعر آئینی با اخلاص آقای سید رضا موید را تسلیت گفتند.

متن پیام رهبر انقلاب اسلامی به این شرح است:

حاکمیت توحید و عدالت

مروری بر خصوصیات دوران ظهور و حکومت مهدوی(عج)

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای دورانِ ظهور حضرت مهدی سلام‌الله‌علیه را آغازی برای زندگی حقیقی بشر می‌دانند. «خط حزب الله» به مناسبت سالروز آغاز امامتِ امام‌زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف خصوصیات دوران ظهور و حکومت مهدوی و ثمرات آن را براساس بیانات رهبر انقلاب بازخوانی می‌کند.

 آغاز حیات مطلوب بشر
این‌جور نیست که وقتى به آنجا [دوران ظهور حضرت مهدى ؟س؟] رسیدیم، یک حرکت دفعى انجام بگیرد و بعد هم تمام بشود؛ نه، آنجا یک مسیر است. در واقع باید گفت زندگى اصلى بشر و حیات مطلوب بشر از آنجا آغاز میشود و بشریّت تازه مى‌افتد در راهى که این راه یک صراط مستقیم است و او را به مقصد آفرینش میرساند؛ «بشریّت» را میرساند، نه آحادى از بشریّت را، نه افراد را، مجموعه‌ها را میرساند. ۱۳۹۳/۳/۲۱

 پیروزی نهایی حق
در خلقت بشر و تاریخ طولانی بشریت حقیقتی وجود دارد و آن حقیقت این است که این ستیزه‌ی میان حق و باطل، یک روز به سود حق و به زیان باطل پایان خواهد گرفت و از آن روز به بعد دنیای حقیقی بشر، زندگی مطلوب انسان، آغاز خواهد شد که در آنجا ستیزه‌گری مفهوم مبارزه نیست، مبارزه برای تسابقِ در خیرات است. ۱۳۸۷/۵/۲۷

 جامعه‌ی توحیدی و حاکمیتِ معنویت
آن چیزی که مهدویت مبشر آن هست، همان چیزی است که همه‌ی انبیاء، همه‌ی بعثتها برای خاطر آن آمدند و آن ایجاد یک جهان توحیدی و ساخته و پرداخته‌ی بر اساس عدالت و با استفاده‌ی از همه‌ی ظرفیتهائی است که خدای متعال در انسان به وجود آورده و قرار داده؛ یک چنین دورانی است دیگر، دوران ظهور حضرت مهدی ؟عج؟. دوران جامعه‌ی توحیدی است، دوران حاکمیت توحید است، دوران حاکمیت حقیقی معنویت و دین بر سراسر زندگی انسانهاست و دوران استقرار عدل به معنای کامل و جامع این کلمه است. خب، انبیاء برای این آمدند. ۱۳۹۰/۴/۱۸
 
 استقرار عدالت در عالم
برجسته‌ترین شعار مهدویّت عبارت است از عدالت. مثلاً در دعای ندبه وقتی شروع به بیان و شمارش صفات آن بزرگوار میکنیم، بعد از نسبت او به پدران بزرگوار و خاندان مطهّرش، اوّلین جمله‌ای که ذکر میکنیم، این است: «این المعدّ لقطع دابر الظّلمه، این المنتظر لاقامة الأمت و العوج، این المرتجی لأزالة الجور و العدوان»؛ یعنی دل بشریت می‌تپد تا آن نجات‌بخش بیاید و ستم را ریشه‌کن کند... یا در زیارت آل یاسین وقتی خصوصیات آن بزرگوار را ذکر می‌کنید، یکی از برجسته‌ترین آنها این است که «الّذی یملأ الارض عدلاً و قسطاً کما ملئت جوراً و ظلماً». انتظار این است که او همه عالم - نه یک نقطه - را سرشار از عدالت کند و قسط را در همه جا مستقر نماید. در روایاتی هم که درباره آن بزرگوار هست، همین معنا وجود دارد. بنابراین انتظار منتظران مهدی موعود، در درجه اوّل، انتظار استقرار عدالت است. ۱۳۸۱/۷/۳۰

 حکومتِ صددرصد مردمی
حکومت آینده حضرت مهدی موعود ، یک حکومت مردمىِ به تمام معناست. مردمی یعنی چه؟ یعنی متّکی به ایمانها و اراده‌ها و بازوان مردم است. امام زمان، تنها دنیا را پُر از عدل و داد نمیکند؛ امام زمان از آحاد مؤمن مردم و با تکیه به آنهاست که بنای عدل الهی را در سرتاسر عالم استقرار میبخشد و یک حکومت صددرصد مردمی تشکیل میدهد. ۱۳۸۱/۷/۳۰

 برقراری صلح و امنیت کامل
باید سعی کنید تا زمینه را برای آن‌چنان دورانی [دوران ظهور امام زمان ؟عج؟] آماده کنید؛ دورانی که در آن، ظلم و ستم به هیچ شکلی وجود ندارد؛ دورانی که در آن، اندیشه و عقول بشر، از همیشه فعالتر و خلاقتر و آفریننده‌تر است؛ دورانی که ملتها با یکدیگر نمیجنگند؛ دستهای جنگ‌افروز عالم - همانهایی که جنگهای منطقه‌یی و جهانی را در گذشته به راه انداختند و می‌اندازند - دیگر نمیتوانند جنگی به راه بیندازند؛ در مقیاس عالم، صلح و امنیتِ کامل هست؛ باید برای آن دوران تلاش کرد. قبل از دوران مهدی موعود، آسایش و راحت‌طلبی و عافیت نیست. در روایات، «واللَّه لتمحّصنّ» و «واللَّه لتغربلنّ» است؛ بشدت امتحان میشوید؛ فشار داده میشوید. امتحان در کجا و چه زمانی است؟ آن وقتی که میدان مجاهدتی هست. قبل از ظهور مهدی موعود، در میدانهای مجاهدت، انسانهای پاک امتحان میشوند؛ در کوره‌های آزمایش وارد میشوند و سربلند بیرون می‌آیند و جهان به دوران آرمانی و هدفىِ مهدی موعود روزبه‌روز نزدیکتر میشود؛ این، آن امید بزرگ است. ۱۳۷۰/۱۱/۳۰

 دوران بُروز تمام استعدادهای بشر
جریان عالم به سمت حاکمیت حق و به سمت صلاح است؛ این بروبرگرد هم ندارد... همه انبیا و اولیا آمده‌اند تا انسان را به آن بزرگراه اصلی‌ای سوق دهند که وقتی وارد آن شد، بدون هیچ‌گونه مانعی تمام استعدادهایش میتواند بُروز کند. انبیا و اولیا این مردم گم‌گشته را مرتّب از این کوه و کمر و دشتها و کویرها و جنگلها به سمت این راه اصلی سوق دادند و هدایت کردند. هنوز بشریّت به نقطه شروع آن صراط مستقیم نرسیده است؛ آن در زمان ولیعصر  محقّق خواهد شد. ۱۳۷۹/۹/۱۲

 استفاده از برکات زمین بدون خسارت
دوره ولىّ‌عصر ، دوره آغاز زندگی بشر است؛ دوره پایان زندگی بشر نیست. از آن‌جا حیات حقیقی انسان و سعادت حقیقی این خانواده عظیم بشری تازه شروع خواهد شد و استفاده از برکات این کره خاکی و استعدادها و انرژیهای نهفته در این فضا، برای انسان - بدون ضرر، بدون خسارت، بدون نابودی و ضایع کردن - ممکن خواهد شد. ۱۳۷۹/۱۲/۲۴

 جهانی بدون زورگویی
«ما منتظریم»، یعنی این امید را داریم که با تلاش و مجاهدت و پیگیری، این دنیایی که به وسیله‌ی دشمنان خدا و شیاطین، از ظلمات جور و طغیان و ضعیف‌کشی و نکبت حاکمیت ستمگران و قلدران و زورگویان پُرشده است، در سایه‌ی تلاش و فعالیت بی‌وقفه‌ی ما، یک روز به جهانی تبدیل خواهد شد که در آن، انسانیت و ارزشهای انسانی محترم است و ستمگر و زورگو و ظالم و قلدر و متجاوز به حقوق انسانها، فرصت و جایی برای اقدام و انجام خواسته و هوی و هوس خود، پیدا نخواهد کرد. ۱۳۶۹/۱۲/۱۱

 تحققِ کامل تمدن اسلامی
تمدّن اسلامی به صورت کامل در دوران ظهور حضرت بقیةالله است. در دوران ظهور، تمدّن حقیقی اسلامی و دنیای حقیقی اسلامی به وجود خواهد آمد. بعضی کسان خیال میکنند دوران ظهور حضرت بقیةالله، آخرِ دنیاست! من عرض میکنم دوران ظهور حضرت بقیةالله، اوّلِ دنیاست؛ اوّلِ شروع حرکت انسان در صراط مستقیم الهی است؛ با مانع کمتر یا بدون مانع؛ با سرعت بیشتر؛ با فراهم بودن همه‌ی امکانات برای این حرکت. اگر صراط مستقیم الهی را مثل یک جاده‌ی وسیع، مستقیم و همواری فرض کنیم، همه‌ی انبیا در این چند هزار سال گذشته آمده‌اند تا بشر را از کوره‌راهها به این جاده برسانند. وقتی به این جاده رسید، سیرْ تندتر، همه‌جانبه‌تر، عمومی‌تر، موفق‌تر و بی‌ضایعات یا کم‌ضایعات‌تر خواهد بود. دوره‌ی ظهور، دوره‌ای است که بشریّت میتواند نفس راحتی بکشد؛ میتواند راه خدا را طی کند؛ میتواند از همه‌ی استعدادهای موجود در عالم طبیعت و در وجود انسان به شکل بهینه استفاده کند. ۱۳۷۹/۷/۱۴

نقش و اهمیت عفاف و حجاب در امنیت اخلاقی

اثرات عفاف در امنیت اخلاقی  

الف)تعدیل جاذبه طبیعی بین زنان و مردان:

بر اساس قانون خلقت بین زن و مرد جاذبه ای طبیعی قرار داده شده که ضامن سعادت و سلامت خانوادگی آن دو خواهد شد اما محور و مدار این جذب طبیعی زن است. از این رو در آیات شریفه برای حفظ آرامش زن و مرد، اصالت به زن داده شده است. پوشش زنان موجب تعدیل جاذبه های طبیعی شده و این نعمت الهی را در مسیر و مجرای طبیعی خود قرار می دهد به این معنا که حس خودآرای و زیبا پسندی زن و زیبایی های ظاهری او و جاذبه های طبیعیش محدود به خانه و خانواده شد و همین امور که در جامعه ی بیرون، فساد آور است در درون خانواده نقش مثبت ایفا می کند.

ب) ایجاد زمینه مشارکت سیاسی_ اجتماعی زنان:

لازمه حضور اجتماعی زنان، حفظ حدود و پوشش و دوری از اختلاط و خودنمایی و تبرج است. هر حضوری دارای شرایط و قوانین است مانند سربازی که به محض حضور در پادگان باید ملتزم به قوانین باشد یک زن هم باید با حجاب خود در جامعه حضور داشته و از استعدادها و قابلیت های خود استفاده کند.

ج) بهداشت روانی جامعه: 

پاک نمودن جامعه از جاذبه های کاذب و محرک های جنسی و روانی مانع از غرق شدن جامعه در مسائل شهوانی و ضد اخلاقی خواهد شد. پوشش و حجاب در تمام ابعاد ارتباطات تضمین کننده سلامت جامعه خواهد بود.1

آثار حجاب: 

حجاب، امنیت اخلاقی و فکری:

برای اینکه اختلاط بین زنان و مردان پیش نیاید و حدود اخلاقی حفظ شود، اسلام برای زنان حجاب را معین کرده است. خود این حجاب، یکی از وسایل امنیت است. با حجاب زن مسلمان، هم خود زن مسلمان امنیت پیدا میکند و هم مرد مسلمان امنیت پیدا میکند. آنجایی که حجاب را از زنان دور می کنند، آنجایی که زن را به عریانی و برهنگی نزدیک می کنند در درجه اول ، امنیت از خود زن و در درجه بعد از مردم و جوانان گرفته خواهد شد. برای اینکه محیط سالم و دارای امنیت باشد، زن بتواند کار خود را در جامعه انجام بدهد، مرد هم بتواند مسئولیت های خود را انجام بدهد، اسلام حجاب را معین کرده که این حجاب، یکی از آن احکام برجسته اسلام است  چنانچه دختری مثلا مایل است پزشک شود و یا در فعالیت های دیگر علمی، اقتصادی شرکت کند برای او میدان ها باز است به شرط رعایت عفت و عفاف و عدم اختلاط و انتزاج زن و مرد، در جامعه اسلامی میدان برای زن و مرد باز است.2

حجاب، امنیت روانی فرد:

اسلام به روان انسانها توجه ویژه دارد همان گونه که سلامت جسمی را در نظر دارد. خداوند متعال در« نظام تکوین» دو سرمایه عفاف و حیا را برای زن و مرد و غیرت را برای مردان قرار داد تا نگهبان روح و روان انسان ها و ضامن سلامت روانی آنهاباشد و در «نظام تشریع» نیز با حکم «حجاب» و «حدود حریم ارتباط با نا محرم» از ایجادزمینه هایی که به جسم و روح آسیب میرساند پیشگیری نمود.                              

اضطراب و ترس های مرضی ناشی از مزاحمت های خیابانی و دغدغه ی مداوم نسبت به پذیرفته شدن از سوی مردان و یا عدم پذیرش و استفاده ی بی حد و مرز و افراطی از لذت های جنسی و جسمی و مورد بی مهری قرار گرفتن پس از سوء استفاده مردان بیمار «الذی فی قلبه مرض» و .. از عوامل مهم در بیماریهای روانی و افسردگی است که در صورت باور حجاب و پذیرفتن آن، همه ی این آسیب پذیری ها از بین خواهد رفت. بنابراین یکی از فلسفه های تشریع حکم حجاب، ایجاد آرامش روانی فرد و در نتیجه سلامت و امنیت روانی جامعه است.

حجاب عامل مصونیت و امنیت:

حجاب در ذات خود دارای مصونیت است به این معنا که نیروی محافظ و نگهبان وجودی زن می باشد. با نگاهی به قطعات و برش های تاریخی می توان به این بعد و ویژگی حجاب پی برد و آن را مورد تحلیل بررسی قرار داد. واژه ی معادل مصونیت، نگاهداشت ، حافظ و امنیت ساز است اما هیچ یک از این معادل ها به تنهایی نمی تواند معنای کلمه مصونیت را برساند. امنیت و مصونیت در ابعاد گسترده ی خود جسمانی، روانی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در حکم حجاب وجود دارد. زنان پوشیده از آن جهت که جسم و پیکر آنها توسط پوشش به هر نوعی محافظت می شود، کمتر در معرض ناراحتی های جسمی قرار خواهند گرفت و از آسیب های طبیعی و اجتماعی در امان خواهند بود و پوشیدگی مانع از آسیب پذیری جسم افراد میشود. از نظر روانی نیز زنان با حجاب کمتر در معرض اضطراب ها و ترس ها قرار می گیرند مثلا اضطراب از اینکه به هنگام مقایسه با دیگران مورد قبول واقع نشوند و یا اشکالی در لباس باشد که دیده شود و ... از جمله موارد اضطراب افراد بدون حجاب است. افزون بر اینکه جهت برنده شدن در مسابقه دلبری و خود نمایی بیشتر دقت خود را به انتحاب لباسی که شرایط جلب نظر را داشته باشد اختصاص داده و از دیگر امور زندگی مانند تحصیل ، زندگی زناشویی، وظیفه های شخصی (فرزندی،مادری،همسری و ...) باز می مانند و عدم موفقیت در این امور نیز موجب اضطراب بیشتر می شود. به طور مسلم این که یک زن پیوسته در میدان مسابقه و امتحان بیشتر باشد و احساس کند مورد مقایسه قرار می گیرد فرسودگی روحی می آورد . شهید مطهری(ره) معتقد است گاهی حرکات و سکنات انسان، زباندار است و گاه وضع لباس، راه رفتن و سخن گفتن زن معنا دار است و با زبان بی زبانی می گوید: «دلت را به من بده، در آرزوی من باش ، مرا تعقیب کن.» و گاه برعکس ، با زبان بی زبانی می گوید

« دست تعرض از این حریم کوتاه است». بنابراین، زنان با حجاب از مسابقه و امتحان مستمر در امان هستند و از این رو آرامش روحی و روانی بیشتری دارند و به جای اتلاف وقت در پشت ویترین های مغازه ها و مشورت های ملال آور در مورد رنگ سال، مد سال و مدلهای جدید برای همه ی امور زندگی اعم از فردی، خانوادگی و اجتماعی برنامه ریزی خاص داشته باشند و این مسأله آرامش روحی ، روانی و نشاط درونی را به وجود خواهد اورد. افزون بر آرامش روانی فرد با حجاب، در جامعه نیز می توان مصونیت ناشی از حجاب را موجب بهداشت و سلامت روانی جامعه بر شمرد، ومشاهده نمود زیرا جامعه از مجموعه افراد تشکیل می شود و سلامت فردی به دنبال خود بهداشت روانی جامعه را خواهد داشت. پوشش زنان از تحریک مستمر مردان جلوگیری کرده و زمینه ی هیجان های افراطی جنسی را نابود می کند. گفته شده است که: هیجان و تحریکات روانی، عامل عوارض جسمی همچون بیماری معده و روده از جمله زخم معده میباشد. بنابراین آرامش روحی و بهداشت روان، موجب سلامت جسم و ایجاد جامعه ای سالم خواهد بود که افرادی با جسم و روح سالم در آن بزیند.

توماس آکمبس در مورد آسیب های روحی می نویسد: لذتهای جسمانی، در ابتدای کار بر ما لبخند میزند ولی عاقبت، نیش زهرآلود خود را در روح ما فرو برد. وهلاکمان می کند. در صورتی که زنان و مردان از نیش زهرآگین این لذت های زود گذر آگاه باشند، هرگز خود را در معرض  خطر قرار نداده وبا پوشش صحیح ومناسب،خود و جامعه ی بیرون را واکسینه می کنند.در واقع این خصوصیّت که فردی دغدغه ی جلب نگاه و نظر دیگران به ویژه نامحرم را نداشته باشد و انتخاب وسایل شخصی را بر اساس نیاز و سلیقه خودانجام میدهد نه آنچه جامعه به او تحمیل می کند،آرامش بخش روح و روان فرد و در نتیجه ساختار جامعه خواهد بود.

حجاب و امنیت اقتصادی:

از نظر اقتصادی نیز مصونیت فردی در حجاب مشاهده می گردد .بدیهی است در صورت انتخاب حجاب،نوع لباس و کیفیت آن در معرض دید عموم قرار نمی گیرد وچون جلوه گری،خودنمایی و مسابقه ای که پیش از این بیان کردیم وجود ندارد،هزینه ی سنگینی که صرف تهیه لباس متناسب با مد روز،رنگ سال وکیفیت تلقین شده از طریق ورودهای فرهنگ غرب(ماهواره ها، ژورنالیست ها،نرم افزار ها، اینترنت و...) می شد،تبدیل به هزینه ی مختصری می گردد که نیاز انسان به پوشش حس زیبایی شناسانه ی او را درحدّ متعادل بر طرف می سازد.در این صورت هم از نظر اقتصاد مزدی برای شخص با حجاب از اسراف جلوگیری شده و هم در اقتصاد کلان کشورتأثیرگذار خواهد بود.از سویی وقت و امکانات تولید کننده،واردکننده و مصرف کننده به جای صرف در کالاهای مصرفی، غیر واقعی و کاذب و احیاناً خطر آفرین(به علت استفاده ازمواد شیمیایی نامرغوب)در امور مهم و اصلی و اساسی و سالم مصرف خواهد سد و این یعنی مصونیت اقتصادی فرد و جامعه از انحراف های اقتصادی.

 حجاب و مصونیت سیاسی:

مصونیت سیاسی نیز یکی از ابعاد مصونیت است که در مقوله ی حجاب وجود دارد و ما در بخش مربوط به حجاب و سیاست تحت عنوان «عفاف و حجاب،سلاحی برای دفع سیاست غربی» نمونه هایی را ذکر می کنیم؛تاریخ اندلس،الجزیره ایران،افغانستان و دیگر کشورهای اسلامی بهترین گواه برای این مطلب است.گفته شده که توطئه ی کشف حجاب توسط استعمارگران انگلیس و پروتکل یهودیان طراحی گردید.اجرای این توطئه توسط مهره های استعمار در منطقه های اسلامی صورت می گرفت،امان الله خان در افغانستان،آتاتورک در ترکیه(1313) و رضا خان پهلوی در ایران توطئه ی «کشف حجاب» را عملی کردند.مسترهمفر در کتاب خاطرات سیاسی خود به این نکته اشاره می کند که: پس از آنکه زنان رااز چادر و عبا بیرون آوردیم بایدجوانان را تحریک کنیم که دنبال آنان بیفتند تا در میان مسلمانان فساد رواج یابد و برای پیشبرد این نقشه لازم است اول،زنان غیر مسلمان را از حجاب بیرون آوریم تا زنان مسلمان از آنان یادگیرند.استراتژی سیاسی امروز صهیونیست ها نیز به همین شیوه است به گونه ای که نتانیاهو نخست وزیر اسبق رژیم صهونیستی در جلسه ای در آمریکا با حضور کارشناسان فرهنگی ،امنیتی و نظامی این کشوردر رابطه با شیوه های براندازی جوامع اسلامی و تضعیف بنیه ی فرهنگی_دینی و اخلاقی مسلمانان گفت:  به جای هزینه های سنگین نظامی و بمباران شهرها و مراکز کشورهای اسلامی پیشنهاد می کنم بازار مسلمانان رااز لباس های غربی ودامن های کوتاه،لوازم آرایشی،   مشروبات الکلی و مواد مخدر پر کنید.این بهترین شیوه ی بمباران واز بین رفتن مقاومت است.بنابراین با عمل به نقطه ی مقابل سخنان استعمارگران کهن و نوین می توان دست سلطه رااز سرزمین خود کوتاه کرده و در ضمن حفظ ارزش ها و باورهای مقدّس و انجام تکلیف الهی به عنوان ابزارمبارزه از حجاب بهره برد.3 حجاب خود عاملی ارزشمند است در تقویت امنیت سیاسی جامعه.

آثار بی حجابی و بدحجابی:

طلاق و از هم گسیختگی خانواده:

آگاهی نسبت به آثاربی حجاب بودن مطمئناً یک گام مؤثر  به سمت حجاب و امنیت جامعه است.آمارهای قطعی و مستند نشان می دهد که با افزایش برهنگی در جهان،طلاق و از هم گسیختگی زندگی زناشویی در دنیا مدام رو به افزایش است؛چرا که به قول بابا طاهر «هرآنچه دیده بیند دل کند یاد» و هرآنچه دل از آن یاد کند به هر قیمتی که باشد در پی آن خواهد رفت و بدین ترتیب،هر روز دل به دلبری می بندد و از دیگری دل می برد. در محیطی که فرهنگ حجاب و عفاف،مطرح است.دو همسر،متعلق به یکدیگرند و احساسات و عواطفشان مخصوص یکدیگر است. در چنین محیطی،همسران یک تن واحدند وجدایی شان کمتر اتفاق می افتد؛ ولی در «بازار آزادبرهنگی»که عملاً زنان به صورت کالای مشترکی در آمده اند،دیگر قداست پیمان زناشویی،مفهومی ندارد و خانواده ها به سستی تار عنکبوت به سرعت از هم متلاشی می شوندو کودکانی بی سرپرست بر جای می مانند.

 فساد اجتماعی:

از دیگر آثار بی حجابی و بد حجابی فساد اجتماعی است.هنگامی که در یک جامعه،خانواده ها سست و بی بنیاد شدند و از هم پاشیدند،اعضای خانواده به فساد کشیده می شوند و شعله ی این فساد به تدریج دامنه اش  اجتماع رادربر گرفته،به آتش خواهدکشید.گسترش دامنه ی فحشا وافزایش فرزندان نامشروع،قتل و خونریزی اعتیاد و بزهکاری و...از دردناک ترین پیامدهای بی حجابی در چنین جوامعی است.

سقوط شخصیت زن:

ودرآخرسقوط شخصیت زن،طبیعی است هنگامی که جامعه،زن را فقط برای زیباییها و اندام برهنه اش بخواهد این

موجود،تمایلش برای آرایش و خودنمایی روز به روز افزایش می گردد و بدبن ترتیب به خاطر جاذبه ای که دارد به صورت یک کالا و وسیله ی تبلیغات مورد سوء استفاده ی دیگران قرار می گیرد.در چنین جامعه ای شخصیت زن تا مرز یک عروسک یا یک کالای بی ارزش سقوط می کند وارزشهای والای انسانی در وی بکلِّی به دست فراموشی سپرده می شودو همین کالای عروسکی نیز تا زمانی که از زیبایی بهرهای دارد،در دست سودجویان مبادله  می شود و با از بین رفتن این زیبایی ظاهری،آن ارزش ظاهری هم از بین خواهد رفت و ازآن پس به وی به چشم یک شی ء زاید و دور افتادنی نگاه می کنندودر چنیین جوامعی چگونه یک زن می تواندازطریق ویژگیهای اخلاقی، علم وآگاهی و دانایی اش جلوه کند و حائز مقام والایی گردد؟هرگز!1

راههای مؤثر در حجاب جهت ایجاد امنیت جامعه:

برای اینکه جامعه ای باحجاب اسلامی وبه تبع آن امنیت داشت باید زمینه های فردی،خانوادگی،اجتماعی و حکومتی رادر افراد جامعه تقویت نمود و همچنین الگوهای حجاب و عفاف را هرچه بیشتر در قالب فیلمها،داستانها،نمایشها و برنامه های عملی به مردم شناساند.

بالابردن درجه ی ایمان در فرد:

ایمان به خداو زندگی پس از مرگ از مهمترین و قویترین عوامل پیشگیری ازشهوات و هوسهاست.شخص با ایمان،خداوند متعال را همه جا حاضر و ناظر می بیندوباور دارد که همه ی کارهای او به وسیله فرشتگان الهی درپرونده ای ثبت می شود و روزی مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت و سرنوشت نیکوکاران،بهشت و کیفر تبهکاران،دوزخ است.این تعبیر از امام خمینی را به خاطر بسپاریم که: «عالم محضر خداست،در محظر خدا معصیت نکنیم.»این اعتقاد،بهترین مانع در برابر فسادهای اخلاقی و اجتماعی است و هرقدر تقویت شود مقاومت انسان دربرابر شهوات بیشتر می شود.

ازسوی دیگر با ضعف ایمان،عفت و مقاوت در برابر شهوات کاهش می یابد.

آگاهی ازفوائد حجاب و مضرّات نبود آن:

آگاهی از فوایدعفاف وحجاب ومضرّات بی حجابی و بی عفتی یکی دیگراز راههای معرفت به حجاب است.این آگاهی را می توان از طریق مختلف به دست آورد،گاهی با مطالعه ی کتابها و نشریّاتی که در این زمینه ها نوشته شده و گاهی با عبرت گرفتن از حوادث زمان وتجربیاتی که دیگران داشته اند؛چون به فرموده ی علی(ع)عبرت،موجب پاکدامنی می شود. امام صادق (ع) فرمد:اموال و دامن خود و همسرانتان را با خواندن سوره ی نور حفظ کنید؛زیراهر که روزی یک باراین سوره را قرائت کند(و به احکام و جزای بی عفتی آشنا شود)به فحشا کشیده نخواهد شد .جهت آگاهی از مضرّات بی عفتی و بی حجابی به قسمتی از حدیث معراج اشاره می کنیم تا عبرتی باشد برای ما انسانها: علی (ع)فرمود:همراه حضرت زهرا(ع)به حضور پیامبر (ص) رفتیم،دیدیم حضرت گریه می کند،عرض کردم؛پدر و مادرم به فدایت!چرا گریه می کنی؟حضرت فرمود:ای علی!درشب معراج زنانی رادر عذابهای گوناگون دیدم.از این رو گریه می کنم.از جمله:زنی رادیدم از مویش آویزان است، ومغز سرش ازشدت گرما می جوشد.علتش را سؤال کردم. حضرت فرمود:به خاطر آن بود که در دنیا موی سرش را از نامحرمان نمی پوشانید.

تربیت فرزند در دامن پاک مادر و خانواده سالم:

در خانواده عفت و با حجابی مادر آن قدر اهمیّت دارد که حتی دایه ی فرزند هم که مدت کوتاهی مواظبت از او را به عهده می گیردواو را شیر می دهد،باید فردی صالح و عفیف باشد.پیامبر اکرم(ص) سفارش فرمود:ازشیر زنان بدکار و دیوانه برای فرزندانتان پرهیز کنید؛زیرا شیر اثر خود را می گذارد.

امر به معروف ونهی از منکر:

یکی ازعوامل اجتماعی مؤثردرامرحجاب،امربه معروف و نهی از منکر است.اگر بپذیریم که افراد جامعه،همانند اعضای یک بدن می باشند هنگامی که فردی دچاربیماری روحی،روانی و اخلاقی شود ، بر عموم مردم لازم است که در جهت نجات وی تلاش کنند تا رنج و عذاب این بیماری، گریبانگیر دیگر اعضای جامعه نشود و عامل بیماری به آنها سرایت نکند.پیامبراکرم(ص) فرمود:اگر شخصی در نهان ،معصیتی مرتکب شود فقط به شخص او ضرر وارد می شود و اگر در ملأعام گناهی را انجام دهد و دیگران او را نهی از منکر نکنند همه ی مردم زیان می بینند.وبازفرمودند:«چگونه بر شما می گذرد زمانی که زنانتان فاسد و آلوده شوند وجوانتان به طرف فسق و فجور روی آوردندو این هنگامی است که شما امر به معروف و نهی از منکر را ترک کنید.سؤال شد:یا رسول الله!آیا چنین وضعی پیش خواهد آمد؟حضرت فرمود:بلی؛بلکه بدتر از آن هم خواهد شد و آن زمانی است که معروف را منکر و منکر را معروف می دانند.» اگر خانواده،این واحدهای کوچک اجتماع،از مفاسد اخلاقی اصلاح گردد،کلّ جامعه اصلاح خواهد شد و به تبع آن جامعه ای آرام و با امنیت خواهیم داشت.1

حجاب حق خداوند است:

ازآنجا که حکم الهی برای سعادت بشروضع می شودوخداوند متعال،رحمت را بر خویش واجب می داند و احکام الهی همان رحمت های خداوندی بر بندگان و یا مقدمه ای برای قرار گرفتن در دامن رحمت خدا هستند،پس حجاب حق خدا بر بندگان او می باشد البته نه به این معنا که در کنار حق بندگان،حقّی را هم برای خدا تصور کنیم که او خالق همه چیزاست و نقصی ندارد تا باادای حقّ او،کامل گردد. امّا اینکه ایا می توان حقّ خدا را ادا کرد یا نه.در روایاتی با اشاره به انجام وظایف و اطاعت از امرالهی برای ادا شدن این حق اشاره شده است.آیت الله جوادی آملی معتقد است که: (حجاب زن مربوط به خود او نیست

تا گفته شود از حق خود صرف نظر کردم.حجاب زن مربوط به مردنیست تابگوید من راضی به بی حجابی هستم حجاب رن مربوط به خانواده نیست تا اعضای خانواده اعّم از همسر،برادر،فرزندو... راضی به بی حجابی باشند،قرآن مجید راضی نخواهد بود زیرا زن وحیثیّت او حق خدااست و خدازن را مظهر احساس و عاطفه آفرید نه مظهر بی عفّتی و شهوترانی.»3 وقتی حّق خداوند با حجاب اداءنشود یعنی بنده ی خدا که آرامش و امنیت جسمی و روحی و روانی در خانواده و اجتماع است اداء نمی شود.

غیرت و حجاب: 

غیرت و تعصّب ناموسی یکی از عوامل اساسی عفت است.کسی که برای ناموس خود حرمت قایل است و نسبت به آن تعصب دارد،به خود اجازه نمی دهد که به ناموس دیگران خیانت کند.او می داند که اگر به ناموس دیگران نظر سوئی داشته باشد مطمئناً ناموس اونیز مورد سوء نظر دیگران  قرار خواهد گرفت؛بنابراین غیرتش به اواجازه ی بی عفتی نمی دهد. علی(ع)فرمد: « ما ذنی غیور قط »شخص با غیرت هرگز زنا نمی کند.به فرموده ی پیامبر (ص) : « کسی که از زنش غافل باشد و مراقب او نباشد بی غیرت است. » غیرت از جلوه های مردی و مردانگی و حسّ درونی است که خداوند برای محافظت و نگهبانی از حریم خانواده و پاسداری از نسل در وجود مرد به ودیعت نهاده است که اگر رشد کند تمام جامعه را ناموس خود می داند و اجازه ی هتک حرمت به احدی را نمی دهد.خلاصه«غیرت»یک حساسیت انسانی نسبت به پاکی و طهارت خود جامعه است و اگر این قدرت ضعیف شود نه تنها اگر همسرش مورد تجاوز،کام جویی و نگاه دیگران قرارگیرد ناراحت نمی شود بلکه لذت هم می برد.پوشش زن نباید از هجوم تبلیغاتی غرب متأثر باشد.پوشش زن اگر متأثر از هجوم تبلیغاتی غرب شد،خراب خواهد شد.مثلاً بیاییم باخودمان فکر کنیم که حجاب داشته باشیم،اما چادر نباشد.این فکر غلطی است.البته می توان محجبه بود و چادر هم نداشت؛منتها همین جاهم بایستی آن مرز را پیدا کرد.بعضی ها هم از چادر که فرار می کنند هیچ،به آن حجاب واقعی بدون چادر هم رو نمی آورند،چون آن را هم غرب مورد تهاجم قرار می دهد.شما خیال کرده اید که اگر ما چادر را کنارگذاشتیم،فرضاًآنمقنعه ی کذایی و آن لباسهای «وَلَیَضر بنَ بخمرِ هنَّ عَلی جبو بهنَّ» و همانهایی که در قرآن هست،درست کردیم،دست از سر ما بر می دارند؟نه آنها به این چیزها قانع نیستند آنها می خواهند همان فرهنگ منحوس خودشان عیناً اینجا عمل بشود مثل زمان شاه که عمل می شد.درآن زمان،زن اصلاً پوشش وحجابی نداشت.حتی دراین جاها وقتی نوبت به این کارها می رسد،بی بند وباری خیلی بیشتر می شود؛ کما اینکه بی بند وباری در زمان شاه در تهران و بعضی از شهرهای دیگر ما از معمول شهرهای اروپا بیشتر بود!  زن معمولی در اروپا ،لباس و پوشش خودش را داشت؛اما در اینجا آن طوری نبود. بنابراین حجاب یک ارزش است که نباید متأثر از فرهنگ بیگانه باشد.4

 نتیجه:

عقل حکم می کند که در تعارض بین حقوق فردی و اجتماعی و آزادی فرد و جامعه،حقوق جامعه مقدم شود.یعنی خواسته های جمع بر فرد مقدم است. از نظر نقل زنان مؤمن باید روسری های خود را به گردن و سینه ی خود اندازند تا از بر کات حجاب،خود و جامعه بهره مند

شود،از جمله:امنیت روانی خودو جامعه،امنیت اقتصادی سیاسی و اخلاقی وفکری.وقتی افرادجامعه نسبت به مضّرات بد حجابی که چند مورد آن طلاق واز هم گسیختگی جامعه،فساد اجتماعی و سقوط شخصیت زن می باشد آگاه باشد و همین طور با امر به معروف و نهی از منکر و داشتن

غیرت مرد و زن نسبت به خانواده ی خود و تربیت فرزند در دامان مادری پاک و خانواده ای سالم می توان حجاب را برای داشتن جامعه آرام و منظم اجرایی کرد.

 منابع و مآخذ

 1.اکبری،محمد،مرواریدعفاف،قم،مؤسسّه انتشارانی ظفر چاپ سوم،1383

2 زن ریحانه آفرینش مجموعه سخنرانیهای مقام معظم رهبریدرباره ی زن دفتر نشر آثار مقام معظم رهبری   1387     

3.طیبی،ناهید،عطرعفاف،با همکاری واحد پاسخ به سؤالاتجامعةالزهرا(س)،قم،انتشارات جامعة الزهرا،گلبرگچاپ اول،1386

4.وحیدی،محمد،احکام خانواده،قم،نشرهاجر،چاپ سومجلد دو،1388

منبع : سایت اهل بیت (ع)

اطلاع‌نگاشت | جوان امیدوار ایرانی

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در مراسم مشترک دانش‌آموختگی دانشجویان دانشگاه‌های افسری نیروهای مسلح (۱۴۰۱/۰۷/۱۱) به جریان تبلیغاتی دشمن مبنی بر ناامیدی جوان ایرانی اشاره کردند و برخی از حرکتهای درخشنده نسل جوان در میدانهای مختلف را نام بردند که در این اطلاع‌نگاشت مرور میشود.

کلیپ کبوترحرمم (شهادت امام حسن عسکری ع)

شهادت مظلومانه یازدهمین پیشوای شیعیان جهان
حضرت امام حسن عسکری علیه السلام را به پیشگاه فرزند غائب‌شان
امام عصر حضرت مهدی صاحب‌الزمان عجل الله تعالی ظهوره
و به عاشقان و شیفتگان اهل بیت عصمت و طهارت تسلیت عرض می‌نماییم

اخلاق در کلام امام حسن عسکری(علیه السلام)

سالم سازى اجتماع، یک اصل مهم اسلامى است و یکی از بحث های ضروری اخلاق، آداب معاشرت و نحوه عملکرد در جامعه است؛ از این رو ائمه معصومین ـ علیهم السلام ـ بر آن بسیار تأکید داشته اند.

امام حسن عسکری ـ علیه السلام ـ در بیانات خود، توصیه های مهمی درباره اخلاق در جامعه دارند. این نوشتار در پی گرد آوری برخی از دستورات ایشان درباره اخلاق در جامعه و آداب معاشرت می باشد.
 

نفع رساندن به دیگران

از نقاط بسیار حساس در اخلاق اسلامى حسّ تعاون و تعاضد و خدمت به مردم، به خصوص خدمت به مؤمنان و صالحان است. از مجموعه تعالیم اسلامى و سیره اولیاء ـ علیهم صلوات اللّه ـ استفاده مى ‏شود که پس از اداى فرایض، بالاترین وسیله براى تقرّب به خداوند متعال این خصلت نیکو است.[۱]

امام حسن عسکری ـ علیه السلام ـ در این رابطه می فرمایند:

« خَصْلَتَانِ لَیْسَ فَوْقَهُمَا شَیْ‏ءٌ الْإِیمَانُ بِاللَّهِ وَ نَفْعُ الْإِخْوَان‏‏.»[۲]

«دو خصلت است که بالاتر از آن دو نیست: ایمان به خدا و نفع براى برادران‏.»
 

ادب

از نکاتی که امام حسن عسکری ـ علیه السلام ـ در اخلاق اجتماعی بر آن تأکید دارند رعایت ادب است. ایشان درباره ادب می فرمایند:

«کَفَاکَ أَدَباً تَجَنُّبُکَ مَا تَکْرَهُ مِنْ غَیْرِک‏.»‏[۳]

«در ادب تو همین بس که پرهیز کنى از آنچه از دیگران خوشت نمى‏ آید‏.»

در مقابل، امام با بی ادبی مخالفت می کنند و یکی از رفتارهای خلاف ادب را چنین بازگو می نمایند:

«لَیْسَ مِنَ الْأَدَبِ إِظْهَارُ الْفَرَحِ عِنْدَ الْمَحْزُون‏.»‏[۴]

«اظهار شادى در حضور فرد غمگین، دور از ادب و انسانیّت است‏.»
 

تواضع

از صفاتی که امام حسن عسکری ـ علیه السلام ـ بر آن تأکید دارند تواضع است. تواضع آن است که انسان در مقایسه با دیگران برای خویش امتیاز و برتری قائل نشود.[۵] امام حسن عسکری ـ علیه السلام ـ ، تواضع را نعمت می دانند و می فرمایند:

«التَّوَاضُعُ نِعْمَةٌ لَا یُحْسَدُ عَلَیْهَا‏.»‏[۶]

«فروتنى و تواضع نعمتى است که هیچ کس بدان حسد نورزد‏.»

ایشان از باب نمونه، نشانه هایی برای شخص متواضع بیان می نمایند:

«مِنَ التَّوَاضُعِ السَّلَامُ عَلَى کُلِّ مَنْ تَمُرُّ بِهِ وَ الْجُلُوسُ دُونَ شَرَفِ الْمَجْلِس‏.»[۷]

«از نشانه ‏هاى فروتنى: سلام کردن به همه، و نشستن در پائین مجلس است‏.»

ایشان درباره شخصی که در پائین مجلس می نشیند چنین می فرمایند:

«مَنْ رَضِیَ بِدُونِ الشَّرَفِ مِنَ الْمَجْلِسِ لَمْ یَزَلِ اللَّهُ وَ مَلَائِکَتُهُ یُصَلُّونَ عَلَیْهِ حَتَّى یَقُوم‏‏.»[۸]

«کسى که به نشستن در پائین هر مجلس و محفلى تن دردهد، تا زمانى که برخیزد خدا و فرشتگان پیوسته بر او درود فرستند‏.»
 

رفاقت

دوست عاقل هرگز تبهکارى رفیق خود را توجیه نمى کند؛ بلکه آن را دوستانه تذکر مى هد. دوست واقعى کسى است که عیب دوست خود را به او بگوید؛ گرچه نباید عیوب کسى را در حضور دیگران به او گفت؛ زیرا ارائه عیب در انظار دیگران اثرى ندارد و او را مى رنجاند؛ چون چنین نصیحتى به منزله سرزنش است، نه نصیحت. بنابراین، باید آن را به صورت خصوصى و آن هم دوستانه و خیر خواهانه به او تذکر داد؛ نه به صورت عیب جویانه و براى این که تذکر دهنده بخواهد خود را مطرح کند و ضعف او را به رخش بکشد. [۹]‏

امام حسن عسکری ـ علیه السلام ـ می فرمایند:

«مَنْ وَعَظَ أَخَاهُ سِرّاً فَقَدْ زَانَهُ وَ مَنْ وَعَظَهُ عَلَانِیَةً فَقَدْ شَانَه‏.»[۱۰]

«هر کس که برادرش را در خفا و پنهانى اندرز دهد، بدون شکّ او را آراسته، و اگر آشکارا موعظه کند رسوایش ساخته است‏.»

در مقابل دوست عاقل، دوست جاهل است. امام درباره دوستی با چنین افرادی می فرمایند:

«صَدِیقُ الْجَاهِلِ تَعِب‏‏.»[۱۱]

«دوست نادان مایه رنج و زحمت است‏.»

امام یکی از ویژگی دوست و برادر خوب را چنین بر می شمارند:

«خَیْرُ إِخْوَانِکَ مَنْ نَسِیَ ذَنْبَکَ إِلَیْه‏.»‏[۱۲]

«بهترین برادران تو کسى است که از خطاى تو نسبت بخود فراموش کند‏.»

ایشان درباره راه های کسب دوست، به ویژگی رفتاری خود انسان اشاره می کنند و می فرمایند:

«مَنْ کَانَ الْوَرَعُ سَجِیَّتَهُ وَ الْکَرَمُ طَبِیعَتَهُ وَ الْحِلْمُ خَلَّتَهُ کَثُرَ صَدِیقُهُ وَ الثَّنَاءُ عَلَیْهِ‏.»[۱۳]

«کسی که پارسایی، خلق او و کرم، طبیعت او و حلم، خصلت او باشد دوست و ثناگویش زیاد می شود‏.»

امام، برخی صفات یک رفیق بد را چنین بیان می کنند:

«بِئْسَ الْعَبْدُ عَبْدٌ یَکُونُ ذَا وَجْهَیْنِ وَ ذَا لِسَانَیْنِ یُطْرِی أَخَاهُ شَاهِداً وَ یَأْکُلُهُ غَائِباً إِنْ أُعْطِیَ حَسَدَهُ وَ إِنِ ابْتُلِیَ خَذَلَه‏‏.»‏[۱۴]

«چه بد است آن بنده‏اى که دو رو و دو زبان است. برادرش را در حضور مى‏ ستاید و در غیاب بدگوئى مى ‏کند. اگر عطایى یابد بر او حسد ورزد و چون گرفتار شود تنهایش گذارد‏.»
 

همسایه داری

حقّ همسایگى نزدیک به حقّ رحم و خویشان است؛ زیرا همسایگى حقّى است وراى حق برادرى اسلامى. به این معنى که همسایه مسلمان علاوه بر حقّ برادرى اسلامى، حق دیگرى نیز دارد؛ بنابراین هر که در حق همسایه عداوت یا بخل ورزد گناهکار است. [۱۵]‏

امام حسن عسکری ـ علیه السلام ـ یکی از ویژگی همسایه بد را این گونه بر می شمارند:

«مِنَ الْفَوَاقِرِ الَّتِی تَقْصِمُ الظَّهْرَ جَارٌ إِنْ رَأَى حَسَنَةً أَطْفَأَهَا وَ إِنْ رَأَى سَیِّئَةً أَفْشَاهَا‏.»[۱۶]

«از جمله گرفتاری هاى کمرشکن، همسایه‏اى است که چون خوبى یا کار نیکى بیند آن را پنهان سازد، و چون بدى بیند آن را افشا نماید‏.»
 

خشم نکردن و کینه توز نبودن

غضب، کیفیّتى نفسانى است که باعث حرکت روح از درون به بیرون براى غلبه و پیروزى مى ‏شود و مبدأ و سرچشمه آن انتقام‏ جویى است.

 غضب طرف افراط است و اگر شدید باشد موجب حرکت شدید مى‏ شود که به سبب آن حرکت، حرارتى در مغز و اعصاب پدید مى‏ آید و همچون دود تیره‏اى نور عقل را مى ‏پوشاند و کار و اثر آن را ضعیف مى‏ کند و از این رو پند و اندرز در خشمگین اثر نمى ‏بخشد؛ بلکه بر درشتى و شدّت آن مى ‏افزاید. [۱۷]‏ امام حسن عسکری درباره غضب می فرمایند:

«الْغَضَبُ مِفْتَاحُ کُلِّ شَر‏.»[۱۸]

«خشم کلید هر شرّى است‏.»

«حقد» عبارت است از در دل عداوت و دشمنی کسی را داشتن و منتظر فرصت مناسب برای ابراز آن بودن. در واقع «حقد»، خشم و غضبی است که امکان ظهور و بروز نیافته است و سرکوب شده و در دل می ماند تا روزی، فرصت بروز پیدا کند. [۱۹]‏ امام حسن عسکری ـ علیه السلام ـ درباره شخص کینه توز می فرماید:

«أَقَلُّ النَّاسِ رَاحَةً الْحَقُود.» [۲۰]

«آسایش کینه‏ توزان از همه مردم کمتر است‏.»
 

پرهیز از دروغگویی

از اخلاق بد اجتماعی که امام حسن عسکری ـ علیه السلام ـ از آن نهی فرموده اند دروغگویی است. ایشان با تشبیهی، نهایت بدی دروغ را چنین بیان می کنند:
«جُعِلَتِ الْخَبَائِثُ فِی بَیْتٍ وَ جُعِلَ مِفْتَاحُهُ الْکَذِب‏.»[۲۱]‏‏

«کارهاى زشت را در خانه‏ اى قرار داده‏ اند و کلیدش دروغگوئى است‏‏.»
 

توصیه امام حسن عسکری ـ علیه السلام ـ به شیعیان:

از برنامه های امام حسن عسکری ـ علیه السلام ـ ، توصیه های اخلاقی به شیعیان بوده است. ایشان در توصیه ای به شیعیان، دستورات فردی و اجتماعیِ مهمی راجع به اخلاق آنها بازگو می کنند :

«أُوصِیکُمْ بِتَقْوَى اللَّهِ وَ الْوَرَعِ فِی دِینِکُمْ وَ الِاجْتِهَادِ لِلَّهِ وَ صِدْقِ الْحَدِیثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ إِلَى مَنِ ائْتَمَنَکُمْ مِنْ بَرٍّ أَوْ فَاجِرٍ وَ طُولِ السُّجُودِ وَ حُسْنِ الْجِوَارِ فَبِهَذَا جَاءَ مُحَمَّدٌ صَلُّوا فِی عَشَائِرِهِمْ وَ اشْهَدُوا جَنَائِزَهُمْ وَ عُودُوا مَرْضَاهُمْ وَ أَدُّوا حُقُوقَهُمْ فَإِنَّ الرَّجُلَ مِنْکُمْ إِذَا وَرِعَ فِی دِینِهِ وَ صَدَقَ فِی حَدِیثِهِ وَ أَدَّى الْأَمَانَةَ وَ حَسَّنَ خُلُقَهُ مَعَ النَّاسِ قِیلَ هَذَا شِیعِیٌّ فَیَسُرُّنِی ذَلِکَ.

اتَّقُوا اللَّهَ وَ کُونُوا زَیْناً وَ لَا تَکُونُوا شَیْناً جُرُّوا إِلَیْنَا کُلَّ مَوَدَّةٍ وَ ادْفَعُوا عَنَّا کُلَّ قَبِیحٍ فَإِنَّهُ مَا قِیلَ فِینَا مِنْ حُسْنٍ فَنَحْنُ أَهْلُهُ وَ مَا قِیلَ فِینَا مِنْ سُوءٍ فَمَا نَحْنُ کَذَلِکَ.

لَنَا حَقٌّ فِی کِتَابِ اللَّهِ وَ قَرَابَةٌ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ وَ تَطْهِیرٌ مِنَ اللَّهِ لَا یَدَّعِیهِ أَحَدٌ غَیْرُنَا إِلَّا کَذَّابٌ.

أَکْثِرُوا ذِکْرَ اللَّهِ وَ ذِکْرَ الْمَوْتِ وَ تِلَاوَةَ الْقُرْآنِ وَ الصَّلَاةَ عَلَى النَّبِیِّ فَإِنَّ الصَّلَاةَ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ عَشْرُ حَسَنَاتٍ.

احْفَظُوا مَا وَصَّیْتُکُمْ بِهِ وَ أَسْتَوْدِعُکُمُ اللَّهَ وَ أَقْرَأُ عَلَیْکُمُ السَّلَام‏.»[۲۲]

« شما را سفارش مى ‏کنم به رعایت تقواى الهى، و پارسایی در دینتان، و تلاش و کوشش در راه خدا، و راستگویى، و پس دادن امانت به کسى که به شما اعتماد کرده، خوب باشد یا بد، و طول سجده، و خوش همسایگى، زیرا محمّد صلّى اللَّه علیه و اله و سلّم همین دستورات را آورده است، و در میان آنها نماز گزارید، و در عزای شان شرکت کنید، و از بیمارانشان عیادت نمایید و حقوقشان را رعایت کنید؛ زیرا هر یک از شما که در دینش پارسا، و در کلامش صادق بوده و امانت را پس دهد، و اخلاقش را با مردم نیکو دارد، گفته می شود: او شیعى مذهب است. همین‏ مرا شاد و خرسند سازد.

از خدا بترسید و موجب زینت شوید و مایه عیب و ننگ نباشد. همه دوستى و محبّت را به سوى ما جلب نمایید و هر زشتى و ننگى را از ما دور سازید؛ زیرا هر خوبى که در باره ما گویند ما اهل آن هستیم و هر بدى که گفته شود از ما به دور است.

برای ما در کتاب خدا حقی است و با رسول خدا صلّى اللَّه علیه و اله و سلّم خویشى و نسبتى است، و ما را از جانب خدا پاکى و طهارتى است که غیر ما هیچ کس دعوى این مقام نکند جز دروغگو.

بسیار ذکر خداى گویید و در فکر مرگ باشید و زیاد قرآن بخوانید و بر پیامبر صلوات فرستید؛ زیرا صلوات بر پیامبر ده حسنه دارد. سفارشاتم را به خاطر بسپارید و شما را به خدا مى ‏سپارم. و سلام و درود من بر شما باد.»

پینوشتها
[۱] . نقطه ‏ها ى ‏آغاز در اخلاق ‏عملى، ص۴۷۷.
[۲] . تحف العقول عن آل الرسول، ص ۴۸۹.
[۳] . بحار الأنوار، ج‏۷۵، ص ۳۷۷.
[۴] . تحف العقول عن آل الرسول، ص ۴۸۹.
[۵] . اخلاق اسلامی، ص۱۴۰.
[۶] . تحف العقول عن آل الرسول، ص ۴۸۹.
[۷] . تحف العقول عن آل الرسول، ص ۴۸۷.
[۸] . تحف العقول عن آل الرسول، ص ۴۸۶.
[۹] . مراحل اخلاق در قرآن، ص۸۴ .
[۱۰] . تحف العقول عن آل الرسول، ص ۴۸۹.
[۱۱] . تحف العقول عن آل الرسول، ص ۴۸۹.
[۱۲] . بحار الأنوار، ج‏۷۵، ص ۳۷۷.
[۱۳] . بحار الأنوار، ج‏۷۵، ص ۳۷۹.
[۱۴] . تحف العقول عن آل الرسول، ص ۴۸۸.
[۱۵] . علم‏ اخلاق ‏اسلامى ج۳، ص۳۵۷.
[۱۶] . تحف العقول عن آل الرسول، ص۴۸۷.
[۱۷] . علم ‏اخلاق ‏اسلامى،ج۲، ص۳۴۷.
[۱۸] . تحف العقول عن آل الرسول، ص ۴۸۸.
[۱۹] . اخلاق اسلامی، ص۱۷۱.
[۲۰] . تحف العقول عن آل الرسول، ص ۴۸۸.
[۲۱] . بحار الانوار، ج۷۵، ص۳۷۷.
[۲۲] . تحف العقول عن آل الرسول، ص ۴۸۸.


منبع: سایت بلاغ